4822 SAYILI KANUNLA DE????K 4077 SAYILI

TÜKET?C?N?N KORUNMASI HAKKINDA KANUN

B?R?NC? KISIM

Amaç, Kapsam, Tan?mlar

Amaç

Madde 1- Bu Kanunun amac?, kamu yarar?na uygun olarak tüketicinin sa?l?k ve güvenli?i ile ekonomik ç?karlar?n? koruyucu, ayd?nlat?c?, e?itici, zararlar?n? tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmas?n? sa?lay?c? önlemleri almak ve tüketicilerin kendilerini koruyucu giri?imlerini özendirmek ve bu konudaki politikalar?n olu?turulmas?nda gönüllü örgütlenmeleri te?vik etmeye ili?kin hususlar? düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2- Bu Kanun, birinci maddede belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalar?nda tüketicinin taraflardan birini olu?turdu?u her türlü tüketici i?lemini kapsar.

Tan?mlar

Madde 3 - Bu Kanunun uygulamas?nda;

a) Bakanl?k: Sanayi ve Ticaret Bakanl???n?,

b) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakan?n?,

c) Mal: Al??-veri?e konu olan ta??n?r e?yay?, konut ve tatil amaçl? ta??nmaz mallar? ve elektronik ortamda kullan?lmak üzere haz?rlanan yaz?l?m, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi mallar?,

d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat kar??l???nda yap?lan mal sa?lama d???ndaki her türlü faaliyeti,

e) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel ki?iyi,

f) Sat?c?: Kamu tüzel ki?ileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsam?nda tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel ki?ileri,

g) Sa?lay?c?: Kamu tüzel ki?ileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsam?nda tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel ki?ileri,

h) Tüketici i?lemi: Mal veya hizmet piyasalar?nda tüketici ile sat?c?-sa?lay?c? aras?nda yap?lan her türlü hukuki i?lemi,

?) ?malatç?-Üretici: Kamu tüzel ki?ileri de dahil olmak üzere tüketiciye sunulmu? olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut ara mallar?n? üretenler ile mal üzerine kendi ay?rt edici i?aretini, ticari markas?n? veya unvan?n? koyarak sat??a sunanlar?,

j) ?thalatç?: Kamu tüzel ki?ileri de dahil olmak üzere tüketiciye sunulmu? olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut ara mallar?n? yurt d???ndan getirerek sat??a sunan gerçek veya tüzel ki?iyi,

k) Kredi veren: Mevzuatlar? gere?i tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili olan banka, özel finans kurulu?u ve finansman ?irketlerini,

l) Reklam veren: Üretti?i ya da pazarlad??? mal?n/hizmetin tan?t?m?n? yapt?rmak, sat???n? art?rmak veya imaj?n? yarat?p güçlendirmek amac?yla haz?rlatt???, içinde firmas?n?n ya da mal/hizmet markas?n?n yer ald??? reklamlar? yay?nlatan, da??tan ya da ba?ka yollarla sergileyen gerçek ya da tüzel ki?iyi,

m) Reklamc?: Ticari reklam ve ilânlar? reklam verenin duydu?u ihtiyaç do?rultusunda haz?rlayan ve reklam veren ad?na yay?nlanmas?na arac?l?k eden ticari ileti?im uzman? gerçek ya da tüzel ki?iyi,

n) Mecra kurulu?u: Ticari reklam veya ilân? hedef kitleye ula?t?ran ileti?im kanallar?n?n ya da her türlü arac?n sahibi, i?leticisi veya kiralay?c?s? olan gerçek veya tüzel ki?iyi,

o) Teknik düzenleme: Bir ürünün ve hizmetin, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, i?leme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, i?aretleme, etiketleme ve uygunluk de?erlendirilmesi i?lemleri hususlar?ndan biri veya birkaç?n? belirten ilgili Bakanl?k taraf?ndan Resmi Gazetede yay?mlanarak mecburi uygulamaya konulan standartlar dahil olmak üzere uyulmas? zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,

p) Tüketici örgütleri: Tüketicinin korunmas? amac?yla kurulan dernek, vak?f veya bunlar?n üst kurulu?lar?n?, ?fade eder.

?K?NC? KISIM

Tüketicinin Korunmas? ve Ayd?nlat?lmas?

Ay?pl? mal

Madde 4- Ambalaj?nda, etiketinde, tan?tma ve kullanma k?lavuzunda ya da reklam ve ilânlar?nda yer alan veya sat?c? taraf?ndan bildirilen veya standard?nda veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteli?i etkileyen niceli?ine ayk?r? olan ya da tahsis veya kullan?m amac? bak?m?ndan de?erini veya tüketicinin ondan bekledi?i faydalar? azaltan veya ortadan kald?ran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ay?pl? mal olarak kabul edilir.

Tüketici, mal?n teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ay?b? sat?c?ya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözle?meden dönme, mal?n ay?ps?z misliyle de?i?tirilmesi veya ay?p oran?nda bedel indirimi ya da ücretsiz onar?m isteme haklar?na sahiptir. Sat?c?, tüketicinin tercih etti?i bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklar?ndan biri ile birlikte ay?pl? mal?n neden oldu?u ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullan?mdaki di?er mallarda zarara neden olan hallerde imalatç?-üreticiden tazminat isteme hakk?na da sahiptir.

?malatç?-üretici, sat?c?, bayi, acente, ithalatç? ve 10 uncu maddenin be?inci f?kras?na göre kredi veren ay?pl? maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklar?ndan dolay? müteselsilen sorumludur. Ay?pl? mal?n neden oldu?u zarardan dolay? birden fazla kimse sorumlu oldu?u takdirde bunlar müteselsilen sorumludurlar. Sat?lan mal?n ay?pl? oldu?unun bilinmemesi bu sorumlulu?u ortadan kald?rmaz.

Bu madde ile ay?ba kar?? sorumlu tutulanlar, ay?ba kar?? daha uzun bir süre ile sorumluluk üstlenmemi?lerse, ay?pl? maldan sorumluluk, ay?p daha sonra ortaya ç?km?? olsa bile mal?n tüketiciye teslimi tarihinden itibaren iki y?ll?k zamana??m?na tabidir. Bu süre konut ve tatil amaçl? ta??nmaz mallarda be? y?ld?r. Ay?pl? mal?n neden oldu?u her türlü zararlardan dolay? yap?lacak talepler ise üç y?ll?k zamana??m?na tabidir. Bu talepler zarara sebep olan mal?n piyasaya sürüldü?ü günden ba?layarak on y?l sonra ortadan kalkar. Ancak, sat?lan mal?n ay?b?, tüketiciden sat?c?n?n a??r kusuru veya hile ile gizlenmi?se zamana??m? süresinden yararlan?lamaz.

Ay?pl? mal?n neden oldu?u zararlardan sorumlulu?a ili?kin hükümler d???nda, ay?pl? oldu?u bilinerek sat?n al?nan mallar hakk?nda yukar?daki hükümler uygulanmaz.

Sat??a sunulacak ay?pl? mal üzerine ya da ambalaj?na, imalatç? veya sat?c? taraf?ndan tüketicinin kolayl?kla okuyabilece?i ?ekilde "özürlüdür" ibaresini içeren bir etiket konulmas? zorunludur. Yaln?zca ay?pl? mal sat?lan veya bir kat ya da reyon gibi bir bölümü sürekli olarak ay?pl? mal sat???na, tüketicinin bilebilece?i ?ekilde tahsis edilmi? yerlerde bu etiketin konulma zorunlulu?u yoktur. Mal?n ay?pl? oldu?u hususu, tüketiciye verilen fatura, fi? veya sat?? belgesi üzerinde gösterilir.

Güvenli olmayan mallar, piyasaya özürlüdür etiketiyle dahi arz edilemez. Bu ürünlere, 4703 say?l? Ürünlere ?li?kin Teknik Mevzuat?n Haz?rlanmas? ve Uygulanmas?na Dair Kanun hükümleri uygulan?r.

Bu hükümler, mal sat???na ili?kin her türlü tüketici i?leminde de uygulan?r.

Ay?pl? hizmet

Madde 4/A- Sa?lay?c? taraf?ndan bildirilen reklam ve ilânlar?nda veya standard?nda veya teknik kural?nda tespit edilen nitelik veya niteli?i etkileyen niceli?ine ayk?r? olan ya da yararlanma amac? bak?m?ndan de?erini veya tüketicinin ondan bekledi?i faydalar? azaltan veya ortadan kald?ran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler, ay?pl? hizmet olarak kabul edilir.

Tüketici, hizmetin ifa edildi?i tarihten itibaren otuz gün içerisinde bu ay?b? sa?lay?c?ya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, sözle?meden dönme, hizmetin yeniden görülmesi veya ay?p oran?nda bedel indirimi haklar?na sahiptir. Tüketicinin sözle?meyi sona erdirmesi, durumun gere?i olarak hakl? görülemiyorsa, bedelden indirim ile yetinilir. Tüketici, bu seçimlik haklar?ndan biri ile birlikte 4 üncü maddede belirtilen ?artlar çerçevesinde tazminat da isteyebilir. Sa?lay?c?, tüketicinin seçti?i bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.

Sa?lay?c?, bayi, acente ve 10 uncu maddenin be?inci f?kras?na göre kredi veren, ay?pl? hizmetten ve ay?pl? hizmetin neden oldu?u her türlü zarardan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklar?ndan dolay? müteselsilen sorumludur. Sunulan hizmetin ay?pl? oldu?unun bilinmemesi bu sorumlulu?u ortadan kald?rmaz.

Daha uzun bir süre için garanti verilmemi? ise, ay?p daha sonra ortaya ç?km?? olsa bile ay?pl? hizmetten dolay? yap?lacak talepler hizmetin ifas?ndan itibaren iki y?ll?k zamana??m?na tabidir. Ay?pl? hizmetin neden oldu?u her türlü zararlardan dolay? yap?lacak talepler ise üç y?ll?k zamana??m?na tabidir. Ancak, sunulan hizmetin ay?b?, tüketiciden sa?lay?c?n?n a??r kusuru veya hile ile gizlenmi?se zamana??m? süresinden yararlan?lamaz.

Ay?pl? hizmetin neden oldu?u zararlardan sorumlulu?a ili?kin hükümler d???nda, ay?pl? oldu?u bilinerek edinilen hizmetler hakk?nda yukar?daki hükümler uygulanmaz.

Bu hükümler, hizmet sa?lamaya ili?kin her türlü tüketici i?leminde de uygulan?r.

Sat??tan kaç?nma

Madde 5- Üzerinde "numunedir" veya "sat?l?k de?ildir" ibaresi bulunmayan bir mal?n; ticarî bir kurulu?un vitrininde, raf?nda veya aç?kça görülebilir herhangi bir yerinde te?hir edilmesi halinde sat?c? bu mallar?n sat???ndan kaç?namaz.

Hizmet sa?lamada da hakl? bir sebep olmaks?z?n kaç?n?lamaz.

Aksine bir teamül, ticarî örf veya adet yoksa, sat?c? bir mal veya hizmetin sat???n? o mal veya hizmetin kendisi taraf?ndan belirlenen miktar, say? veya ebat gibi ko?ullara ya da ba?ka bir mal veya hizmetin sat?n al?nmas?na ba?l? k?lamaz.

Di?er mal sat??? ve hizmet sa?lama sözle?melerinde de bu hüküm uygulan?r.

Sözle?melerdeki haks?z ?artlar

Madde 6- Sat?c? veya sa?lay?c?n?n tüketiciyle müzakere etmeden, tek tarafl? olarak sözle?meye koydu?u, taraflar?n sözle?meden do?an hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kural?na ayk?r? dü?ecek biçimde tüketici aleyhine dengesizli?e neden olan sözle?me ko?ullar? haks?z ?artt?r.

Taraflardan birini tüketicinin olu?turdu?u her türlü sözle?mede yer alan haks?z ?artlar tüketici için ba?lay?c? de?ildir.

E?er bir sözle?me ?art? önceden haz?rlanm??sa ve özellikle standart sözle?mede yer almas? nedeniyle tüketici içeri?ine etki edememi?se, o sözle?me ?art?n?n tüketiciyle müzakere edilmedi?i kabul edilir.

Sözle?menin bütün olarak de?erlendirilmesinden, standart sözle?me oldu?u sonucuna var?l?rsa, bu sözle?medeki bir ?art?n belirli unsurlar?n?n veya münferit bir hükmünün müzakere edilmi? olmas?, sözle?menin kalan k?sm?na bu maddenin uygulanmas?n? engellemez.

Bir sat?c? veya sa?lay?c?, bir standart ?art?n münferiden tart???ld???n? ileri sürüyorsa, bunu ispat yükü ona aittir.

6/A, 6/B, 6/C, 7, 9, 9/A, 10, 10/A ve 11/A maddelerinde yaz?l? olarak düzenlenmesi öngörülen tüketici sözle?meleri en az oniki punto ve koyu siyah harflerle düzenlenir ve sözle?mede bulunmas? gereken ?artlardan bir veya birkaç?n?n bulunmamas? durumunda eksiklik sözle?menin geçerlili?ini etkilemez. Bu eksiklik sat?c? veya sa?lay?c? taraf?ndan derhal giderilir.

Bakanl?k standart sözle?melerde yer alan haks?z ?artlar?n tespit edilmesine ve bunlar?n sözle?me metninden ç?kart?lmas?n?n sa?lanmas?na ili?kin usul ve esaslar? belirler.

Taksitle sat??

Madde 6/A- Taksitle sat??, sat?m bedelinin en az iki taksitle ödendi?i ve mal?n veya hizmetin sözle?menin düzenlendi?i anda teslim veya ifa edildi?i sat?m türüdür.

Taksitle sat?? sözle?mesinin yaz?l? ?ekilde yap?lmas? zorunludur. Sözle?mede bulunmas? gereken asgari ko?ullar a?a??da gösterilmi?tir:

a) Tüketicinin ve sat?c? veya sa?lay?c?n?n isim, unvan, aç?k adresleri ve varsa eri?im bilgileri,

b) Mal?n veya hizmetin Türk Liras? olarak vergiler dahil pe?in sat?? fiyat?,

c) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Liras? olarak toplam sat?? fiyat?,

d) Faiz miktar?, faizin hesapland??? y?ll?k oran ve sözle?mede belirlenen faiz oran?n?n yüzde otuz fazlas